พุทธศาสนสุภาษิต : ฝึกตน-รับผิดชอบตน

สนาถา วหรถ มา อนาถา

จงอยู่อย่างมีหลักยึดเหนี่ยวใจ อย่าเป็นคนไร้ที่พึ่ง

อตฺตา หิ อตฺโน นาโถ

ตนแลเป็นที่พึ่งแห่งตน

อตฺตนา หิ สุทนฺเตน นาถํ ลภติ ทลฺลภํ

มีตนที่ฝึกดีแล้วนั่นแหละ  คือ  ได้ที่พึ่งที่หาได้ยาก

อตฺตา หิ กิร ทุทฺทโม

เป็นที่รู้กันว่า  ตนนี่แหละฝึกได้ยาก

อตฺตา สุเทนํโต ปุริสสฺส โชติ

ตนที่ฝึกดีแล้ว เป็นเครื่องรุ่งเรืองของคน

 

อตฺตา หเว ชิตํ เสยฺโย
ชนะตนนี่แหละ ดีกว่า

โย   สหสฺเสน          สงฺคาเม   มาุเส   ชิเน
เอกญฺจ   เชยฺยมตฺตานํ         ส   เว   สงฺคามชุตฺตโม        
ถึงผู้ใดจะชนะเหล่าชน   ได้พันคนคนละพันครั้งในสงคราม
ก็หาชื่อว่าเป็นผู้ชนะยอดเยี่ยมไม่   ส่วนผู้ใดชนะตนคนเดียว
ผู้นั้นแล ชื่อว่าชนะยอดเยี่ยมในสงคราม

อตฺตนา  โจทยตฺตานํ
จงเตือนตนด้วยตนเเอง

ปฏิมํเสตมตฺตนา
จงพิจารณา(ตรวจสอบ) ตนด้วยตนเอง

 

ยทตฺตครหี   ตทกุพฺพมาโน
ติตนได้ด้วยข้อใด  อย่าทำข้อนั้น

อตฺตานญฺเจ   ตถา   กยิรา   ยถญฺญมนุสาสติ
ถ้าพร่ำสอนผู้อื่นฉันใด  ก็ควรทำตนฉันนั้น